Jura 3 Południowa część Jury Krakowsko-Częstochowskiej

Jest to kolejna już edycja z serii najbardziej znanych i popularnych przewodników po JURZE autorstwa Pawła Haciskiego.

 

Obecne wydanie jest wyjątkowe pod wieloma względami. Po pierwsze: rekordowa objętość ponad 320 stron i nowa, bardzo estetyczna forma graficzna. Praktycznie cały przewodnik został narysowany od nowa, dzięki czemu prezentuje zupełnie nową jakość! Po drugie: topo kompleksowo opisuje wszystkie rejony w południowej części Jury i jest niezwykle aktualne – autor do samego końca swoich prac uzupełniał wydanie o nowe sektory i drogi. Po trzecie: JURĘ 3 uzupełniono o atrakcyjne opracowania historyczne. Opisane zostały najpopularniejsze i najczęściej odwiedzane rejony w Polsce, na czele z Dolinkami Podkrakowskimi: Będkowską, Kobylańską, Kluczwody, Bolechowicką i Prądnika. Wiele skał i dróg po raz pierwszy zostało ujętych w formie książkowej. Jest to tym samym, w chwili obecnej najbardziej kompletne źródło wiedzy o wspinaniu w południowej części Jury i w samym Krakowie. Wszystko to – mamy nadzieję – sprawi, że przewodnik, podobnie jak poprzednie tomy, szybko trafi w ręce środowiska wspinaczkowego.

 

W tym przewodniku opisuję wszystkie skały południowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, czyli rejony wspinaczkowe między Olkuszem a Krakowem. Oczywiście podział na rejony, które należą do południowej i północnej części Jury jest bardzo umowny, ale ten zaproponowany tutaj wydaje mi się najwłaściwszy. Pierwszym rejonem wspinaczkowym, leżącym na północ od Olkusza, jest Smoleń, oddalony od niego o zaledwie 20 km w linii prostej. Niemniej jednak Smoleń leży na końcu bardzo długiego zbiorowiska ostańców skalnych ciągnących się przez Podzamcze, Ryczów i dalej Podlesice w kierunku Częstochowy. Poza tym w okolicach Olkusza zmienia się charakter ostańców – z szarych, często kruchych ścian położonych na stokach dolin (jak już w Dolinie Dłubni) na białe, lite i przybierające fantastyczne kształty skały położone zwykle na wzniesieniach. W tym tomie nie zamieściłem rejonów bulderowych (Zimnego Dołu i kilku innych leżących w obrębie Bramy Krakowskiej) – opiszę je w innej publikacji. Ten przewodnik został opracowany pod kątem wspinania z liną. Nie zamieszczam też niektórych obecnie ubezpieczanych skał trzymanych jeszcze w tajemnicy, przez ekiperów lub też traktowanych jako rejony „na własny użytek”. Pomijając te wyjątki, jest to kompletne i rzetelne opracowanie.

 

Jeszcze parę słów o podziale geograficznym. Opisany tu obszar podzielony jest na Wyżynę Olkuską, Rów Krzeszowicki, Garb Tęczyński i Bramę Krakowską. Wyżyna Olkuska obejmuje – mimo nieco mylącej nazwy – większość rejonów zwyczajowo nazywanych Dolinkami Podkrakowskimi. Na jej obszarze leży Park Krajobrazowy Dolinki Podkrakowskie i Ojcowski Park Narodowy. Tu znajdują się najbardziej znane doliny: Prądnika, Będkowska, Kobylańska, Bolechowicka, Kluczwody, Szklarki. Dalej na południe jest Rów Krzeszowicki, a poniżej Garb Tęczyński z dolinami: Brzoskwini, Sasanki (Wąwóz Mnikowski, Półrzeczki, Zimny Dół), Wrzosy i Brodłówki. Na wschód od Garbu Tęczyńskiego znajduje się Brama Krakowska, czyli kilka rejonów położonych w obrębie Krakowa, stanowiących geograficzne ograniczenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej, nazwanej przeze mnie po prostu Jurą.

 

Paweł Haciski